Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Tych 9 regionalnych szynek z zakątków Polski prawdopodobnie nigdy nie jedliście. Odkrywamy lokalne rarytasy przed świętami

Agata Wodzień-Nowak
Agata Wodzień-Nowak
Dawniej szynka na stole pojawiała się głównie podczas świąt. Na Wielkanoc albo przed Bożym Narodzeniem wciąż popularne jest przygotowywanie własnych wędlin.
Dawniej szynka na stole pojawiała się głównie podczas świąt. Na Wielkanoc albo przed Bożym Narodzeniem wciąż popularne jest przygotowywanie własnych wędlin. pixabay.com
Szynka pieczona w chlebie, szynka indycza, a może świąteczna szynka kujawska z kością zagości na twoim stole? Przed zbliżającymi się świętami zaglądamy na Listę Produktów Tradycyjnych, by zachęcić do poznania regionalnych wędlin, tym razem szynek od lokalnych producentów.

Spis treści

Tradycyjne, lokalne wędliny najczęściej bazowały na mięsie od świń własnego chowu. Wędzone lub pieczone w gospodarstwie były przysmakiem na święta i większe uroczystości rodzinne. Dzięki przepisom przekazywanym z pokolenia na pokolenie wiele receptur przetrwało do dziś, a wyroby trafiły na Listę Produktów Tradycyjnych, którą prowadzi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Sprawdź, jakie lokalne szynki znajdziesz w swoim regionie i spróbuj ich na przykład podczas Bożego Narodzenia.

Dolnośląskie. Szynka pieczona z Karkonoszy

Zaczynamy od województwa dolnośląskiego. Szynka pieczona z Karkonoszy na LPT jest od czerwca 2019 r., podawano ją okazjonalnie, jak generalnie mięso na dawnej wsi. Do produkcji szynki we wsi Proszówka przygotowywano się na kilka tygodni przed daną uroczystością.

Z wpisu na listę produktów tradycyjnych wynika, że wycinano dolną zrazową z niewielkim przyrostem okrywy tłuszczowej, którą formowano na kształt szynki. Mięso pozostawiano w solance na około 10 dni, aby odpowiednio skruszało i przeszło aromatem przypraw. Następnie szynka wykładana była na blachę i piekła się około 2 godzin w temperaturze 120ºC.

Szynka pieczona z Karkonoszy przyprawiana jest czosnkiem, pieprzem czarnym młotkowanym i solą peklującą.

Kujawsko-Pomorskie. Świąteczna szynka kujawska z kością

Świąteczna szynka kujawska z kością, na LPT widnieje od czerwca 2009 r., a jak sama nazwa wskazuje, była to wędlina na specjalne okazje. Przygotowywano ją na Wielkanoc, inne wielkie święta i rodzinne wydarzenia, np. wesela.

Szynka kujawska z kością to cała szynka wieprzowa wraz z golonką, czyli przysmak o sporym gabarycie. Wędlina o złocisto-brązowej skórce po upieczeniu, nabita goździkami.

Opis z LPT wskazuje, że całą szynkę o zwartym miąższu, przerośniętą często warstwami tłuszczu, pekluje się w solance tylko z soli kuchennej, a następnie gotuje i zapieka, dzięki czemu otrzymuje ona słony smak z wyczuwalnym aromatem goździkowo-laurowym. Dawniej szynkę opiekano w piecu chlebowym, dzisiaj takich jest już niewiele, a szynkę opieka się w piekarniku.

Lubelskie. Szynka domowa roztoczańska

Na LPT trafiła w listopadzie 2014 r. To jeden z tych przykładów, gdzie autorzy zgłoszenia na listę podkreślają, że szynka swoją wyjątkową jakość zawdzięcza pozyskaniu surowca z odpowiednio karmionych tuczników z lokalnych gospodarstw.

Proces peklowania z dodatkiem przypraw i ziół trwał do 2 tygodni, potem następuje wieloetapowy proces wędzenia, a końcowy etap to parzenie szynki w temperaturze 70-80°C.

Przeczytaj też: Polacy jedzą mięso nawet sześć razy w tygodniu. Jakie mięso wybieramy najczęściej? Weganizm i wegetarianizm wciąż mało popularne

Należy podkreślić, że proces produkcji szynki domowej roztoczańskiej jest prosty, ale zarazem czasochłonny z uwagi na długie leżakowanie w solance ziołowej. Szynka ma zapach charakterystyczny dla mięsa wędzonego drzewem olchowym.

Lubuskie. Szynka indycza

Szynki na polskiej wsi najczęściej powstawały z wieprzowiny, są jednak wyjątki. Szynka indycza na LPT jest od listopada 2018 r.

Nieprzypadkowo taka wędlina powstawała w województwie lubuskim. Tu w 1986 roku powstało drugie (po okolicach Olsztyna) zagłębie hodowli drobiu w kraju, głównie indyka.

Szynka indycza to wyrób wytwarzany z ud indyczych, nacierana przyprawami i nadziewana w siatkę termokurczliwą. Po osadzeniu szynki jest ona wędzona oraz parzona lub pieczona do osiągnięcia wewnątrz temperatury około 71°C. W przypadku szynki pieczonej jest ona chłodzona powietrzem, a w przypadku szynki parzonej – wodą.

Mazowieckie. Szynka pieczona w chlebie

Ta szynka ma ciekawą formę, ponieważ jest opleciona ciastem, czyli mamy kształt klastycznego chleba żytniego, który kryje w sobie mięso. Na LPT od listopada 2011 r. Masa szynki w chlebie waha się od 4 do 6 kg. Sama szynka od 1,2 do 2 kg.

Szynka pieczona w chlebie to produkt charakterystyczny dla regionu Mazowsza północno-zachodniego. Dawniej określany terminem Mazowsza Ciechanowskiego i Zawkrza. Produkt był charakterystyczny dla kuchni drobnoszlacheckiej i przygotowywany najczęściej na Wielkanoc.

Potrzebne było ciasto chlebowe żytnie. Zakwas chlebowy przenikał do szynki, dzięki czemu zyskiwała specyficzny i unikalny aromat i smak.

Inne propozycje regionalnych szynek to m.in.:

  • Pomorskie: Szynka z kołnierzykiem, sztuka mięsa w kształcie prostokąta z niewielką warstwą tłuszczu.
  • Świętokrzyskie: Szynka sznurowana wąchocka, wędzona drewnem dębowym i olchowym.
  • Podkarpackie: Szynka biesiadna pilzneńska. Cała szynka z nogą, gotowy produkt waży 8-10 kg
  • Wielkopolskie. Szynka wielkopolska dojrzewająca wędzona. Szynka tylna bez kości i golonki.
od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Tych 9 regionalnych szynek z zakątków Polski prawdopodobnie nigdy nie jedliście. Odkrywamy lokalne rarytasy przed świętami - Strefa Agro

Wróć na kozy.naszemiasto.pl Nasze Miasto