Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Oto przepisy na wigilię z książki kucharskiej z 1910 r. Karp smażony, krem ponczowy i barszcz czerwony z uszkami

Anna Daniluk
Anna Daniluk
Na wykwintną wigilię Maria Ochorowicz-Monatowa proponowała między innymi przepisy na jarmuż z kasztanami, postne uszka, barszcz wigilijny i smażonego karpia.
Na wykwintną wigilię Maria Ochorowicz-Monatowa proponowała między innymi przepisy na jarmuż z kasztanami, postne uszka, barszcz wigilijny i smażonego karpia. Janusz Wójtowicz/Polska Press/polona.pl/domena publiczna
„Pół kwarty mąki posoliwszy, zagnieść niezbyt twardo z jajem i wodą. Rozwałkować cieniutko, pokrajać małe kwadraciki z ciasta i nakładać farsz z grzybów, zlepiając w trójkątne chusteczki” - tak zaczęła swój przepis na uszka do postnego barszczu Maria Ochorowicz-Monatowa. Jej „Uniwersalna książka kucharska” z 1910 roku była jedną z pierwszych tego typu publikacji, kierowanych do gospodyń domowych w Polsce. Przyświecała jej myśl: „W zdrowym ciele, zdrowa myśl”. Prezentujemy przepisy na wykwintną wigilię, które można odtworzyć w domowym zaciszu.

Maria Ochorowicz-Monatowa urodziła się w 1866 roku. Jej pierwszy mąż Juliusz Ochorowicz był filozofem, drugi Henryk Monat krytykiem literackim. W wielu domach jej książka kucharska była traktowana jak leksykon wiedzy. Znajdziemy tu przeszło 2200 przepisów na posiłki skromne i bardziej wyszukane. Są też ilustracje i kolorowe tablice, a wydawnictwo zostało wyróżnione na wystawie higienicznej w Warszawie.

Autorka zapewniała, że w „Uniwersalnej książce kucharskiej” zawarte są warunki odpowiedniej „dyety codziennej higieny oraz kuchni jarskiej”. We wstępie zaznaczała, że „dziś chodzi przede wszystkim o zdrowie i smaczne przyrządzanie potraw, a przy wzrastającej coraz więcej drożyźnie i o oszczędne prowadzenie kuchni”. Autorka zebrała przepisy, które miały pomóc w prowadzeniu kuchni w najskromniejszych i najzasobniejszych domach.

Kuchnia przedwojenna – współczesne interpretacje

Książka stała się również inspiracją dla współczesnych autorek. Np. Anna Włodarczyk w „Retro kuchni” sięgała m.in. po receptury tej Ochorowicz-Monatowej i je uwspółcześniała. Jej celem było pokazanie intrygujących wątków z kuchni przedwojennej i przekonanie, że ówczesne receptury niewiele się różniły od tych obecnych.

U Marii Ochorowicz-Monatowej widać bogactwo składników (pistacje, wanilia, kapary), różnorodność potraw, a także sięganie po przepisy z różnych stron świata. To także odzwierciedlenie przedwojennego przekroju społeczeństwa. Poza tym publikacja Monatowej edukowała i inspirowała do gospodarności w kuchni.

Przepisy na wykwintną wigilię z książki kucharskiej z 1910 roku

„Uniwersalna książka kucharska” proponuje 16 przepisów na karpia, w tym karpia po żydowsku. Wykwintna wigilia została opisana w postaci trzech kompletnych zestawów. W pierwszym z nich znajduje się zupa migdałowa lub barszcz z uszkami, kulebiak z rybą, sandacz po parysku, jarmuż z kasztanami, karp smażony, sałata majonezowa i krem ponczowy.

W galerii przedstawiamy cztery najciekawsze receptury na wykwintne posiłki wigilijne według Marii Ochorowicz-Monatowej zawarte w tym zestawie. Należy mieć na uwadze, że niektóre zalecenia są nieprecyzyjne, język nieco archaiczny, a niektóre miary już nie obowiązują. Na przykład funt to w przeliczeniu około 400 gramów.

Zobacz w galerii przepisy na wykwintną wieczerzę wigilijną określaną przez Marię Ochorowicz-Monatową „obiadem”

W drugim zbiorze opisywana była zupa rybna purée lub barszcz z uszkami, paszteciki z ryb we francuskim cieście, lin duszony w czerwonej kapuście, sandacz w śmietanie „au gratin”, łosoś z rusztu, sałata włoska, mak tarty z łamańcami, a na deser galaretę ananasową. Ostatni pakiet zawiera barszcz czerwony z uszkami lub zupę grzybową, vol-au-vent z ryb, turbota „au vin blanc”, groszek zielony z grzankami, szczupaka nadziewanego sardelami, sałatę japońską, a dla zwieńczenia posiłku podawano tort hiszpański.

„Uniwersalnej książce kucharskiej”
Maria Ochorowicz-Monatowa

Książka dostępna za darmo w domenie publicznej na polona.pl

Zobacz inne tematy ze Strony Kuchni:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jaki olej do smażenia?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Oto przepisy na wigilię z książki kucharskiej z 1910 r. Karp smażony, krem ponczowy i barszcz czerwony z uszkami - Strona Kuchni

Wróć na kozy.naszemiasto.pl Nasze Miasto